Συμβαίνει και σε εσάς να ακούτε συνεχώς τις ίδιες ατάκες; Ό,τι και να πεις, ακούς: «Έχεις ψυχολογικά». Μένεις σιωπηλός; Έχεις ψυχολογικά. Μιλάς πολύ; Πάλι ψυχολογικά. Δεν ξέρεις αν πρέπει να πεις ναι ή όχι σε μια πρόσκληση; Ψυχολογικά. Σε πιέζουν, σε χειραγωγούν, αντιδράς; Εσύ φταις. Έχεις ψυχολογικά. Αν αναπνέεις λίγο πιο βαριά από το κανονικό, μέχρι και το οξυγόνο παρεξηγείται. Οπότε, μία λύση υπάρχει: Ας τα ρίξουμε στον ψυχίατρο, μπας και βρούμε άκρη.
Να τι μας είπε ο Δρ. Γεώργιος Μικελλίδης, Ψυχίατρος και Κλινικός Επίκουρος Καθηγητής:
«Στην καθημερινότητά μας, ακούμε συχνά εκφράσεις όπως: «Έχεις πολλά ψυχολογικά», «φτάνει πια με τα ψυχολογικά σου», «αυτά είναι στο μυαλό σου».
Φράσεις που λέγονται ίσως αστειευόμενα, ίσως επικριτικά, σίγουρα όμως χωρίς επίγνωση του βάρους και της επιρροής τους.
Τι σημαίνει «Έχεις ψυχολογικά»;
Στην καθομιλουμένη, η φράση αυτή χρησιμοποιείται για να περιγράψει οποιαδήποτε συναισθηματική δυσκολία, άγχος, κατάθλιψη, ή ακόμα και απλή ευαισθησία. Είναι ένας όρος-ομπρέλα, που δυστυχώς συχνά χρησιμοποιείται με χλευαστικό ή υποτιμητικό τρόπο, ενοχοποιώντας την ψυχική δυσφορία αντί να την αναγνωρίζει και να την υποστηρίζει.
Στην ψυχιατρική, όμως, αναγνωρίζουμε ότι ο κάθε άνθρωπος μπορεί σε κάποια φάση της ζωής του να εμφανίσει ψυχική δυσφορία, και αυτό δεν είναι αδυναμία, αλλά ανθρώπινη εμπειρία. Όπως το σώμα μας νοσεί, έτσι και ο ψυχισμός μας μπορεί να βιώνει περιόδους αστάθειας ή πόνου.
Τι προκαλεί αυτά τα «ψυχολογικά»;
- Τραυματικές εμπειρίες
- Έλλειψη υποστήριξης στην παιδική ηλικία
- Οικογενειακή βία ή παραμέληση
- Εργασιακή πίεση, οικονομικά προβλήματα
- Βιολογικοί και γενετικοί παράγοντες
Η ψυχική υγεία δεν είναι πολυτέλεια ούτε «μόδα». Είναι θεμέλιο για να μπορούμε να ζήσουμε, να αγαπήσουμε, να εργαστούμε, να ονειρευτούμε.
Η ζημιά του στιγματισμού
Όταν λέμε σε κάποιον «Έχεις ψυχολογικά», συνήθως του περνάμε το μήνυμα ότι «κάτι δεν πάει καλά με εσένα», ότι «είσαι προβληματικός», ότι «δεν σε αντέχουμε άλλο». Αυτό μπορεί να:
- αυξήσει την ενοχή και τη ντροπή
- αποθαρρύνει το άτομο από το να ζητήσει βοήθεια
- ενισχύσει την απομόνωση και την αυτοϋποτίμηση
- χειροτερεύσει την ήδη υπάρχουσα ψυχική δυσκολία
Τι θα μπορούσαμε να λέμε αντί γι’ αυτό;
- «Θα ήθελες να μιλήσουμε για το πώς νιώθεις;»
- «Σε βλέπω πιεσμένο, είμαι εδώ για σένα».
- «Μήπως θα σε βοηθούσε να μιλήσεις με έναν ειδικό;»
- «Δεν είσαι μόνος/μόνη».
Η ψυχική υγεία είναι μέρος της υγείας μας συνολικά. Η έκφραση «έχεις πολλά ψυχολογικά», δεν βοηθά, δεν λύνει, και σίγουρα δεν θεραπεύει. Αντιθέτως, απομακρύνει τους ανθρώπους από την αποδοχή και την αλλαγή. Ας αλλάξουμε τον τρόπο που μιλάμε. Ας ανοίξουμε χώρο για κατανόηση, ενσυναίσθηση και στήριξη. Γιατί μόνο έτσι χτίζονται πραγματικές, ανθρώπινες σχέσεις.
Επικοινωνία:
0 Comments