Το ρεμπέτικο είναι κάτι περισσότερο από ένα μουσικό είδος. Είναι η φωνή των ανθρώπων που έζησαν και συνεχίζουν να ζουν τις πίκρες και τις χαρές του λαϊκού κόσμου. Η καταγωγή του ανιχνεύεται στα λιμάνια πόλεων όπως η Σμύρνη και η Κωνσταντινούπολη, όπου ζούσε η εργατική τάξη. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, Ο πόνος, η ξενιτιά, η απώλεια, η προσφυγιά και η ανάγκη για επιβίωση μέσα σε συνθήκες ακραίας φτώχειας συνθέτουν την καρδιά αυτού του μουσικού είδους.

Το ρεμπέτικο ήταν η μουσική των περιθωριακών, αλλά ταυτόχρονα, των δυνατών ψυχών, των ανώνυμων ηρώων που, μέσα από τη μουσική τους, μίλησαν για την αδικία, την αγάπη, τον πόνο και την ελπίδα. Στην αρχή, το ρεμπέτικο θεωρήθηκε από την κοινωνία ως «περιθωριακή» μουσική, συνδεδεμένη με την παρανομία και τις φτωχές γειτονιές. Τα τραγούδια μιλούσαν για τα δύσκολα χρόνια του πολέμου, της κατοχής, της φτώχειας, αλλά και της αντίστασης. Η αστυνομία και οι αρχές της εποχής προσπαθούσαν να το καταστείλουν, θεωρώντας το ως υποκινητή ανυπακοής και αταξίας.

Με το πέρασμα του χρόνου, το ρεμπέτικο πέρασε από μια πορεία αναγνώρισης και αποδοχής. Σήμερα, δεν είναι πια «περιθωριακό». Αντίθετα, έχει αναδειχθεί ως ένα από τα πιο σημαντικά κομμάτια της ελληνικής μουσικής κληρονομιάς. Είναι η μουσική της αντίστασης, της ελπίδας και της ανθρωπιάς. Είναι μια γέφυρα που ενώνει το παρελθόν με το παρόν, τον πόνο με την αντίσταση, τη φτώχεια με την αξιοπρέπεια. Είναι η μουσική που συνδέει τις γενιές, που καταφέρνει να ενώνει τους ανθρώπους και να αναδεικνύει την ελληνική κουλτούρα και την ιστορία με έναν μοναδικό τρόπο. Και κάπως έτσι, δημιουργήθηκε η Λέσχη Φίλων του Ρεμπέτικου. Ένας μουσικός και δημιουργός της μιλά αποκλειστικά στο https://lifehackerbynicole.com/

Ποιος είναι ο βασικός στόχος της δημιουργίας της «Λέσχης Φίλων Του Ρεμπέτικου»;

Ο βασικός στόχος της «Λέσχης Φίλων του Ρεμπέτικου» είναι η διάδοση και εξάπλωση του ρεμπέτικου στην Κύπρο, με ιδιαίτερη έμφαση στην υποστήριξη ανθρώπων που έχουν ανάγκη, όπως φιλανθρωπικά ιδρύματα, γηροκομεία και παιδιά με προβλήματα. Επιπλέον, η λέσχη επιδιώκει την ενοποίηση των ρεμπέτικων σχημάτων στην Κύπρο, διοργανώνοντας κοινές εμφανίσεις τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό. Στόχος είναι να γνωριστούν οι μουσικοί μεταξύ τους και να προχωρήσουν σε ποικίλες εκδηλώσεις και δραστηριότητες, πάντα με επίκεντρο τη μουσική. Στο μέλλον, επιθυμούμε να δημιουργήσουμε το «Σπίτι των Φίλων του Ρεμπέτικου», το οποίο θα λειτουργεί ως μουσείο με αντικείμενα που σχετίζονται με την εποχή του ρεμπέτικου και τη μουσική του κληρονομιά.

Ποιο είναι το όνομά σας και από πού κατάγεστε και ποια είναι η σχέση σας με το ρεμπέτικο;

Ονομάζομαι Κυριάκος Παναγίδη. Οι ρίζες μου είναι από το πραστειό Μόρφου, Γεννήθηκα στη  Λεμεσό και κατοικώ στην Κοφίνου τα τελευταία 40 χρόνια. Μέχρι τα 9 μου έτη περιπλανώμασταν σε διάφορες προσφυγικές παράγκες. Από την ηλικία των 17 ετών εργάζομαι ως τραγουδιστής σε διάφορα μαγαζιά, κυρίως ερμηνεύοντας λαϊκά τραγούδια. Τα τελευταία 3-4 χρόνια, όμως, έχω εστιάσει περισσότερο στο ρεμπέτικο, το οποίο θεωρώ τόσο επαγγελματική δραστηριότητα όσο και χόμπι, καθώς με συναρπάζει η μοναδική του μουσική έκφραση.

Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας καλλιτέχνες του ρεμπέτικου;

Η λίστα με τους αγαπημένους μου καλλιτέχνες του ρεμπέτικου είναι πολύ μεγάλη και συνεχώς διευρύνεται. Μέχρι τώρα, οι αγαπημένοι μου καλλιτέχνες είναι ο Τσαουσάκης, ο Τσιτσάνης, ο Βαμβακάρης, ο Μουφλουζέλης, ο Γενίτσαρης και πολλοί άλλοι. Κάθε μέρα ακούω και μαθαίνω νέα πράγματα, και οι επιρροές που προέρχονται από αυτούς τους σπουδαίους καλλιτέχνες με εμπνέουν συνεχώς.

Το Ρεμπέτικο τραγούδι καταχωρήθηκε στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας από την UNESCO το 2017.

Ποια είναι η σημασία του ρεμπέτικου στην ελληνική μουσική παράδοση;

Το ρεμπέτικο αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά κεφάλαια της ελληνικής μουσικής παράδοσης, καθώς εκφράζει τη ζωή, τα συναισθήματα και τις αντιφάσεις της κοινωνίας μας κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα. Μέσα από τα τραγούδια του, οι ακροατές μπορούν να μάθουν για την ιστορία της εποχής του, για τα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα που αντιμετώπιζε ο λαός, για τον πόλεμο, την κατοχή, και τις κοινωνικές αντιφάσεις. Το ρεμπέτικο έχει διαμορφώσει τη μουσική κουλτούρα της Ελλάδας και παραμένει ζωντανό, καθώς συνεχώς ανανεώνεται και εξελίσσεται, διατηρώντας ταυτόχρονα την αυθεντικότητά του.

Πώς μπορούμε να διατηρήσουμε ζωντανή την παράδοση του ρεμπέτικου στην Κύπρο;

Για να διατηρηθεί ζωντανή η παράδοση του ρεμπέτικου στην Κύπρο, είναι απαραίτητο να του δοθεί η προβολή που του αξίζει. Θα πρέπει να προβάλλεται από τα μέσα ενημέρωσης, όπως ραδιόφωνο και τηλεόραση, καθώς και να αξιοποιούνται οι δυνατότητες του διαδικτύου και των κοινωνικών δικτύων, όπως το Facebook και το Instagram, για να φτάσει σε ευρύτερο κοινό. Επίσης, η διοργάνωση φεστιβάλ και εκδηλώσεων που θα εστιάζουν στο ρεμπέτικο, με τη συμμετοχή σχημάτων από την Κύπρο και την Ελλάδα, είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να αναδείξουμε τη μουσική αυτή και να την κάνουμε πιο προσβάσιμη στους νέους ακροατές.

Πώς θα μπορούσε η λέσχη να υποστηρίξει νέους μουσικούς που ενδιαφέρονται για το ρεμπέτικο;

Η «Λέσχη Φίλων του Ρεμπέτικου» είναι ανοιχτή στους νέους μουσικούς που ενδιαφέρονται να ασχοληθούν με το ρεμπέτικο και να εξελίξουν το ταλέντο τους. Όποιος νέος μουσικός επιθυμεί, μπορεί να επικοινωνήσει μαζί μας για να ενταχθεί στην κοινότητά μας και να συμμετέχει στις συναντήσεις και τις δραστηριότητές μας. Η λέσχη παρέχει ευκαιρίες για πρόβες, συνεργασίες με έμπειρους μουσικούς και συμμετοχή σε κοινές εκδηλώσεις, ενθαρρύνοντας τη δημιουργικότητα και την ανάπτυξη του ρεμπέτικου μουσικού ήχου.

Το ρεμπέτικο δεν υπήρξε ποτέ απλώς μια μουσική τάση· ήταν η κραυγή της ψυχής των ανθρώπων του λαού. Και όσο κι αν η κοινωνία προσπαθούσε να το απομονώσει, τόσο αυτό γινόταν πιο δυνατό. Τα τραγούδια του έφεραν μαζί τους την αλήθεια και την αυθεντικότητα που δεν μπορούσε κανείς να καταστείλει…